Wat hoor je in de stilte?*
Wat hoor je in de stilte?*
We leven in een wereld waar permanent prikkels worden aangeboden: geluiden, beelden, smaken en geuren… Stilte is onbekend geworden, beangstigend. Liever dan een stilte te laten ‘vallen’ kiezen we afleiding met overbodige woorden, ‘nieuws’, telefoon, radio, TV, internet, whatsapp, consumptie… zo maken we onze eigen onrust.
Maar wat hoor je als je stilte toelaat? Zonder afleiding maken we ruimte om volledig te ervaren wat zich aandient. Soms word je meegenomen in geluiden vanbuiten af, dan weer borrelt een emotie op. Plotseling voel je je vervuld, is er vreugde, geluk…, even later bemerk je dat je aandacht is verschoven. Soms is het alsof de stilte een geluid heeft… Een verlangen, een herinnering, ze komen en gaan. Kun je toelaten wat er voorbijkomt, kun je rusten in de onrust? Als je ruimte maakt ontdek je de voorbijgaande aard der dingen, als de vlam van de kaars. Alles wat verschijnt verdwijnt.
Waar we eigenlijk naar verlangen is een eind aan de onrust vanbinnen, even vrij zijn van oordeel, gedachten, plannen, mening, spijt en zorg… En dat is wat we beoefenen: ontdekken hoe de geest werkt, vrede sluiten en zo innerlijke rust ontdekken. En die rust laat ruimte voor alle geluiden van het leven de wind, vogels, passanten…
Als je de stilte in jezelf hebt gevonden is de passerende brommer in de nacht welkom, het aanzwellen, aangeraakt worden en vervagen van het geluid zijn tekenen van de voorbijgaande aard van de verschijnselen.
Een ervaring: Al even was ik uit narcose. Ik voelde me goed, bruiste wonderlijk genoeg van energie. De chirurg had me gewaarschuwd dat mijn ritme goed verstoord was en dat ik wel een onrustige nacht tegemoet zou gaan. Het was ongeveer 02.00 uur. Ik hopte van whatsapp, naar het wereldwijde web, en dan weer naar TV-met wel 30 zenders (thuis we hebben er niet één), nog mails?, even telefoon checken, om vervolgens de krant te pakken die ik mee had. Plotseling zag ik wat ik deed. Ik lachte om mezelf, zakte weg in kussens en matras en ik viel stil.
Slapen deed ik niet, maar met het stilvallen ontstond er ruimte.
In de ruimte van stilzijn raakte ik enig moment vervuld van de hulp die ik hier in het ziekenhuis kreeg. Zo rond half 3 was er een enorme zwerm roeken die landden in boomtoppen van het naastgelegen natuurgebied. Het was een oorverdovend gesprek dat ze met honderden voerden. Na verloop van tijd hoorde ik de luchtbeweging van de vertrekkende vogels. Het maakte me blij. Een paar uur later brachten ze me opnieuw een bezoek. Jawel: nachtbezoek, in het ziekenhuis was blijkbaar mogelijk… Ik realiseerde me dat het niet de stilte van buiten maar de stilte in mezelf is die rust bracht. Geaard in mijn eigen stilte is ieder geluid, ieder teken van leven, rijk en welkom.
Oefeningen:
1.Wat brengt de stilte je?
Ga in je herinnering naar een moment van stilte.
Beschrijf het moment: was het stilte vanuit rust of was het verzwijgende stilte?
Verzwijgende stilte is geen stilte maar ‘niet spreken’, het is zoiets als wapenstilstand. behulpzame stilte is stilte die rust brengt en ruimte geeft.
Als het verzwijgende stilte was stel je dat vast en zoekt opnieuw, nu gericht op een moment van stilte vanuit rust. Geef worden aan wat de stilte je op dat moment bracht.
2. Hindernissen en helpers.
Beschrijf hindernissen bij het vinden/ toelaten van stilte.
Beschrijf wat behulpzaam is voor je bij het vinden/ toelaten van stilte.
3. Misschien wel het belangrijkst is durven toelaten van wat zich maar voordoet, aanvaarden van je ongemakken in de stilte, niet veroordelen… Het pad, het labyrint bewandelen zoals het zich ontvouwt…
In zeer oude oefeningen, ouder dan het boeddhisme, de Brahma Vihara’s wordt geoefend in een meditatie op gelijkmoedigheid.
‘Toelaten wat zich aandient, onbevangen, ontvankelijk vrij van oordeel en verwachting’. Je onderzoekt wie jou onvoorwaardelijk hebben toegelaten in je leven. Je versterkt de kracht ervan in jezelf en vervolgens spreek je de wens uit voor een dierbare, dan voor iemand met wie je een neutraal contact hebt, vervolgens voor iemand die je lastig vindt in zijn weg naar geluk en tenslotte: voor mensen, alle mensen. Daarom worden deze oefeningen tezamen in bijvoorbeeld de Shambalah traditie de 4 onbegrensdheden genoemd: je wenst het iedereen toe. In de Zentraditie van Thich Nhat Hanh spreken we van de 4 elementen van werkelijke liefde. Best werkt deze oefening als geleide meditatie, daarvoor nodig ik je van harte uit. janweeda@hetnet.nl.