Nederigheid bevrijdt.
Nederigheid bevrijdt.
Onlangs luisterde ik naar het verhaal van Mehdi. Een aantal jaar terug gevlucht uit Iranië, doet hij nu zijn verhaal: wat een moed, doorzettingsvermogen… voor mij was hij een Held!
Mehdi was uitgenodigd om zijn verhaal te vertellen, en in het bijzonder wie hij in zijn verhaal als Held beschouwde. “Aangekomen in Nederland na mijn vluchten was ik ziek en dacht ik: ‘Ik moet naar een stad en ik ga naar de politie. Laat ik een trein nemen.’
Ik stapte in een trein, na een tijdje kwam er een conducteur langs die vroeg: ‘Mag ik je kaartje?’. Ik zei: ‘Ik heb geen kaartje, ik ben vluchteling, ik ben ziek en ik ben onder weg naar de stad, naar de politie.’ ‘Bij het volgende station moet je uitstappen’, zei de conducteur. Ik zat op het perron en wachtte, toen stapte ik opnieuw in een trein. Na een poosje kwam er weer een conducteur langs: ‘Mag ik je kaartje?’. Ik zei: ‘Ik heb geen kaartje, ik ben vluchteling, ik ben ziek en ik ben onder weg naar de stad, naar de politie.’ De conducteur liep door, na een tijdje kwam ze terug en gaf me een kaartje. ‘Deze trein gaat naar Eindhoven, is dat goed of wil je naar Amsterdam?’ ‘Eindhoven is goed’ zei ik. Toen ik uitstapte in Eindhoven gaf ze me wat geld en ging mee naar de politie. Zij is mijn held.”
Zijn Held bleek een behulpzame conducteur te zijn, met het hart op de goede plek. Hij realiseerde zich dat hij er niet was gekomen zonder haar.
Zijn verhaal maakte me bescheiden rond mijn leven en dat wat ik als groot en belangrijk beschouw en beleef… Ook realiseerde ik me dat ieder op een eigen moment, met eigen mogelijkheden soms ‘de held is’. Op een ander moment is iemand voor jou de held doordat hij je redt uit het water, uit een benarde situatie, of doordat zij een treinkaartje voor je koopt op het moment dat je reis is vastgelopen.
Een held ben je dankzij je omgeving, situatie, de mensen om je heen. Een held ook ben je soms, het heldendom gaat ook weer voorbij. Je dat realiseren bevrijdt je van trots, ‘kijk mij eens’, en van jaloezie. Je dat realiseren maakt blij, blij en bescheiden. Het transformeert trots, maakt ruimte voor vreugde en verbondenheid. En daar ontstaat nederigheid.
Nee, dat moeten we niet verwarren met ‘klein’ of ‘van geen betekenis’.
Nederigheid is niet de uitnodiging om ‘je ligt onder de korenmaat te steken’, het is niemands belang dat je je talenten -dat wat je moeiteloos afgaat- verstopt.
Niet te verwarren ook met de angst boven het maaiveld uit te komen (‘doe maar gewoon dan doe je gek genoeg’) doe je jezelf en je omgeving tekort.
Nederigheid is de uitnodiging dankbaar te geven wat je kunt, blij met de omstandigheden en mensen die je dat mogelijk maken. Zo maakt het je ook mogelijk zelf te ontvangen op momenten dat het nodig en mogelijk is: nederig, dankbaar en niet vernederd.
In de beoefening van nederigheid is het ook behulpzaam om de blik naar buiten te richten, voorbij het eigen kunnen en presteren. Je kunt je verwonderen over de grootsheid van bijvoorbeeld natuur.
Of je voelt inspiratie bij verhalen van mensen in de geschiedenis. Grote voorbeelden in de wereld die je inspireren, grote mensen in je familiegeschiedenis -een voorouder die je bewondert of een leraar die in je ontwikkeling van grote betekenis was.
Tenslotte is nederigheid ook van alle dag. Bij de opening van gebouwen die ik als architect mocht bedenken was er vaak veel hulde voor mijn in die rol. Voor mij was dat een goede aanleiding om de hulde te verbreden: wat zou er van terecht gekomen zijn zonder timmerlui, zonder elektriciën, metselaar, houtbewerkers, steenbakkers enzovoorts? En daarmee transformeerde ik mogelijke trots naar blijdschap, blijdschap deel te zijn van het geheel dat een mooi resultaat mogelijk maakt.
En zo wordt ook nederigheid een eenvoudige oefening van alle dag- in werk en thuissituaties. Het is de basis van alles wat we doen.
Oefening terugbrengen naar het leven van alle dag zodat het verrijkt en bevrijdt.
Affirmatie:
Nederig realiseer ik me mijn plek in het grote geheel en de hulp die ik kreeg en krijg om mijn leven te leiden.
Blij ben ik met de mogelijkheden die ik heb om bij te bedragen met wat ik kan en wat mij is gegeven.
Oefening 1:
-Noem een moment/ gebeurtenis waar je trots op jezelf bent.
-Schrijf alle namen op van mensen die het je mogelijk maakte dit te doen, hier op trots te zijn.
-Was het jouw verdienste? Wat die van anderen? Schrijf uit wat naar bovenkomt.
-Wie hebben je uiteindelijk mogelijk gemaakt je te ontwikkelen tot wat je bent, wie en wat zijn behulpzaam in je dagelijks leven, je leven te leven??? Schrijf uit wat naar bovenkomt.
Oefening 2:
Nederigheid en Vreugde, bevrijdt van jaloezie/ trots. (gebaseerd op Hartmeditaties/Brahmavihara’s)
stap 1. aandacht op adem en aanvaarden wat is, aandacht op de hartstreek
stap 2. aandacht voor ontvangen liefde, kring van mensen die je dragen met hun liefde. Stel je voor hoe/dat hun liefde je hart vult.
(Als je voorafgaand de oefening deed rond een moment van trots en wie je allemaal hebben gebracht tot dat moment kun je je deze mensen voorstellen bij je.)
stap 3. toewensen Nederigheid
Vervuld van liefde, in de wetenschap dat ieder opzoek is naar een beetje geluk, wens je jezelf/ de ander/ mensen de ruimte voor: verbinding, bestemming, geven en ontvangen, realiseren van dromen en verlangens.
Toewensen doe je eerst voor jezelf dan voor een naaste, een neutraal persoon, een vijand, alle levende wezens.
Het is aan te bevelen oefening 2 in groep en geleid te doen.